Πόσο πολύ μπορείς να ενισχύσεις ένα άρμα μάχης που είναι της δεκαετίας του ’60;
Κατά τις δεκαετίες των ’60 και ’70 το M-60 Patton ήταν ο στυλοβάτης του στόλου των τεθωρακισμένων των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΗΠΑ), πριν αντικατασταθεί από το άρμα μάχης M1 Abrams το οποίο είναι σε υπηρεσία σήμερα. Ωστόσο, περισσότερες από πέντε χιλιάδες Patton παραμένουν σε υπηρεσία με τους Στρατούς δεκαεννιά χωρών. Νωρίτερα φέτος η Raytheon παρουσίασε το πακέτο αναβάθμισης «Επέκτασης Υπηρεσιακής Ζωής» (SLEP) το οποίο διαθέτει νέο κινητήρα, σύστημα ελέγχου πυρός και πυροβόλο των 120 χιλιοστών.
Το εν λόγω M-60 Patton συναγωνίζεται με την προϋπάρχουσα αναβάθμιση τριών επίπεδων M-60 Sabra που προσφέρεται από τις Ισραηλινές Αμυντικές Βιομηχανίες για τα άρματα της χώρας. Τα Sabra στην τουρκική υπηρεσία , που ονομάστηκαν M-60T, είναι σήμερα ενεργά στα πεδία μαχών της βόρειας Συρίας, ενώ τα παλιότερα μοντέλα Patton μάχονται και με τις δύο πλευρές στον πόλεμο της Υεμένης.
Τα νέα Patton είναι ταχύτερα και πιο φονικά –είναι όμως αρκετά σκληρά για το σύγχρονο πεδίο μάχης;
Το αμερικάνικό άρμα μάχης του Ψυχρού Πολέμου
Τα ίχνη του προγόνου του M-60 ξεκινούν από το βαρύ άρμα μάχης Pershing M-26, εκ’του οποίου ελάχιστες δεκάδες εισήλθαν σε δράση κατά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (Β’ΠΠ). Το Pershing εξελίχθηκε στην σειρά αρμάτων μάχης Patton οπλισμένα με πυροβόλα 90 χιλιοστών που περιελάμβανε τα M-46,M47 και M-48. Το M-60, που παρουσιάστηκε το 1960, ήταν το τελευταίο: Ένας υψηλού προφίλ μαχητής σχεδιασμένος για να υπερτερήσει έναντι του πολυπληθές σοβιετικού άρματος μάχης T-54 λόγω της βαριάς θωράκισης του και του μεγάλου πυροβόλου M-68 των 105 χιλ.
Τα 50 τόνων M-60 αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη για την περίπτωση που ξεσπούσε ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, και δεν εισήλθαν σε δράση στον Πόλεμο του Βιετνάμ, εκτός από κάποιες εκδόσεις μηχανικού και γερυροφόρων. Αντ’αυτού τα άρματα M-48 ανέλαβαν δράση εναντίον των βορειοβιετναμέζικων PT-76 και T-54 σε έναν μικρό αριθμό συμπλοκών όπως και επίσης στη Δομινικανή Δημοκρατία που πολέμησαν εναντίον των σουηδικής κατασκευής αρμάτων μάχης.
Ήταν στην Μέση Ανατολή που τo M-60 Patton, έδειξε για πρώτη φορά το σθένος του. Κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Γιομ Κιπουρ, τα ισραηλινά M-60 βρυχήθηκαν για την διάσωση της 188ης Ταξιαρχίας Τεθωρακισμένων των Υψωμάτων Γκολάν, τσακίζοντας την ραχοκοκκαλιά της συριακής επίθεσης που αριθμούσε πάνω απο 3000 άρματα μάχης. Ωστόσο, στο νότιο μέτωπο οι αντιαρματικοί πύραυλοι AT-3 συνέτριψαν τα M-60 που αντεπιτέθηκαν στο αιγυπτιακό προγεφύρωμα της Διώρυγας Σουέζ. Το υψηλό προφίλ του Patton το καθιστούσε έναν εύκολο στόχο, καθώς και τα μετωπικά εγκατεστημένα υδραυλικά του ήταν επιρρεπή στο να τυλίγονται στις φλόγες όταν τρυπούσε η θωράκιση του. Παρ’ολα αυτά οι ισραηλινοί συμπάθησαν τόσο πολύ το Patton που το διατήρησαν σε υπηρεσία ως το 2014, αναβαθμίζοντας το σε αρκετές γενιές αρμάτων Mag’ach.
Το Patton είδε αρκετές αναβαθμίσεις κατά τη διάρκεια της υπηρεσιακής ζωής του. Η πρωτοποριακή έκδοση M-60A2 “Διαστημόπλοιο» (Starship) που χρησιμοποιούσε ένα πυροβόλο των 155 χιλ., που μπορούσε να εξαπολύει του αντιαρματικούς πυραύλους Shillelagh, τέθηκε γρήγορα εκτός γιατί αποδυναμώθηκε λόγω των τεχνικών περιορισμών. Η τελική έκδοση, το M-60A3 TTS, ήρθε με βελτιωμένα σύστημα ελέγχου πυρός και θερμικά περισκόπια που το κατέστησαν έναν αποτελεσματικό νυχτερινό μαχητή. Κάποια Patton του Σώματος Πεζοναυτών εξοπλίστηκαν ακόμα και με ενεργή αντιδραστική θωράκιση (ERA).
Ωστόσο, έως τη δεκαετία του ’80 η Σοβιετική Ένωση είχε εξάγει μεγάλους αριθμούς του άρματος μάχης T-72, το οποίο ήταν ίσο ή υπερτερούσε του Patton στη θωράκιση και ισχύ πυρός. Εν τω μεταξύ οι ΗΠΑ παρουσίασαν το άρμα M1 Abrams, το οποίο αποδείχθηκε ένα καθοριστικό τεχνολογικό άλμα προς τα εμπρός τόσο στην ισχύ πυρός (αφού τοποθετήθηκε ένα πυροβόλο 120 χιλ.) και την προστασία, χάρις στην συνθετική θωράκιση του.
Τα τελευταία M-60 των ΗΠΑ χρησιμοποιήθηκαν από το Σώμα Πεζοναυτών, και τελικά είδαν σφοδρές μάχες το 1991 στο Κουβέιτ στον Πόλεμο του Κόλπου, καταστρέφοντας περίπου 100 ιρακινά άρματα για την απώλεια ενός Patton. Ωστόσο, αυτό αντανακλά την άνιση εκπαίδευση και τις τακτικές των συγκρουόμενων δυνάμεων περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, και λίγο αργότερα το Patton τέθηκε εκτός αμερικάνικης υπηρεσίας.
Ωστόσο, τα M-60 παραμένουν τα περισσότερα άρματα μάχης που είναι σήμερα σε υπηρεσία με αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένων: Αιγύπτου (1700), Τουρκία (932), Ταϊβάν (450), Σαουδική Αραβία (450), Μαρόκο (427), Ταϊλάνδη (178) και Μπαχρέιν (180).
Τι βελτιώθηκε στα M-60 των SLEP και Sabra;
Η αναβάθμιση SLEP της Raytheon εστιάζει στη βελτίωση της ισχύος πυρός και κινητικότητας.
Πρώτον, αντικαθιστά το παλιό πυροβόλο M-68 με το ισχυρό πυροβόλο M-256 των 120 χιλ. που χρησιμοποιείται από τα άρματα Abrams. Αυτό θα μεταμορφώσει το Patton από ενα άρμα που πρόκειται να αντιμετωπίσει τα, εποχής δεκαετίας ’80, T-72 σε ένα άρμα που μπορεί να διατρήσει τα περισσότερα σύγχρονα άρματα μάχης. Επιπλέον, για να προσβάλλει στην πραγματικότητα ένα στόχο, το M-60 SLEP έχει ένα νέο ψηφιακό σύστημα σκόπευσης που προέρχεται απο το M1A1D για να αντικαταστήσει την ξεπερασμένη τεχνολογία του Patton. Οι σύγχρονοι υπολογιστές στόχευσης έχουν καταστήσει εξαιρετικά αποτελεσματική την εκτέλεση βολών εν κινήσει, οπότε είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Τελικά, το σύστημα υδραυλικών για την περιστροφή του πύργου αντικαταστάθηκε με ένα ηλεκτρικό, αυξάνοντας την ταχύτητα περιστροφής και ελαχιστοποιώντας το προαναφερθέν πρόβλημα να «τυλίγεται στις φλόγες» όταν δεχθεί πυρά.
Δεύτερον, η Raytheon αντικατέστησε τον πετρελαιοκινητήρα των 750 ίππων με μια ολοκαίνουρια μηχανή των 950 ίππων. Αυτό είναι καλό, επειδή το αρχικό M-60 κινούνταν κοντά στα 30 μίλια ανα ώρα (ΜΑΩ), ενω οι μέγιστες ταχύτητες άνω των 40 ΜΑΩ είναι συνηθισμένες στα σύγχρονα Δυτικά άρματα μάχης.
Εδω, το πρωτότυπο βιντεοσκοπήθηκε απο την Raytheon σε ένα προωθητικό βίντεο.
Το προωθητικό βίντεο έχει πολλά χαρακτηριστικά που δεν διαφημίζονται: Θωράκιση γρίλιας, η οποία μπορεί να είναι αποτελεσματική στην εκτροπή πολεμικών κεφαλών κοίλου γεμίσματος των πυραυλοώθουμενων βομβίδων (RPG), επιπρόσθετα πλαίσια θωράκισης και μια μονάδα βοηθητικής ισχύος (APU) και φτερωτές ψύξης το πίσω μέρος. Φαίνεται όμως οτι αυτά δεν είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της αναβάθμισης SLEP.
Για σύγκριση, η ισραηλινή αναβάθμιση Sabra διαθέτει, επίσης, ένα πυροβόλο των 120 χιλ. παρόμοιας απόδοσης συζευγμένο με έναν νέο βλητικό σκοπευτή, όπως επίσης και έναν ανώτερο κινητήρα των 1000 ίππων, ο οποίος αυξάνει την ταχύτητα στα 34 ΜΑΩ. Σε αντίθεση με το SLEP, το Sabra διαθέτει ενισχυμένη θωράκιση, προσδίδοντας ένα γωνιακό σχήμα στον πύργο. Η θωράκιση περιλαμβάνει την τοποθέτηση της εκρηκτικής αντιδραστικής θωράκισης (ERA) –η οποία είναι πλάκες εκρηκτικών που εκπυρσοκροτούν πρόωρα τους εισερχόμενους πυραύλους και βλήματα –όπως επίσης και πλάκες αρθρωτής θωράκισης.
Ένα παρόμοιο άρμα Mag’ach 7C εξοπλισμένο με αρθρωτή θωράκιση φέρεται να επιβίωσε μετά από δεκαοχτώ χτυπήματα πυραύλων AT-3 Sagger της Χεσμπολάχ χωρίς να διατρηθεί. Ωστόσο, ο Sagger χρονολογείται πίσω στη δεκαετία του 1960 και οι σημερινοί πύραυλοι έχουν πολύ μεγαλύτερη διατρητική ισχύ.
Πόσο χρήσιμες είναι αυτές οι αναβαθμίσεις;
Οι πιο ισχυροί κινητήρες θα βοηθήσουν το Patton να κινηθεί μαζί με τις υπόλοιπες μηχανοκίνητες μονάδες στο πεδίο της μάχης. Ωστόσο, ακόμα και με την αναβάθμιση, η αναλογία ισχύος-βάρους του M-60 δεν είναι αστρική.
Με το 120 χιλιοστών πυροβόλο και το νέο σύστημα ελέγχου πυρός το M-60 μπορεί να χτυπήσει και καταστρέψει, σε μεσαίες και μεγάλες αποστάσεις, το μεγαλύτερο μέρος των αρμάτων μάχης που χρησιμοποιούνται σήμερα. Τα πληρώματα του M-60 πιθανόν να στερούνται των σύγχρονων βλημάτων M829E3 και E4 απεμπλουτισμένου ουρανίου που είχαν σχεδιαστεί για να διαπερνούν τα πιο εξελιγμένα συστήματα ERA, αλλά, ως στιγμής, ελάχιστα επιχειρησιακά άρματα επωφελούνται από αυτά τα βλήματα. Οπότε, το M-60 SLEP μπορεί να είναι ένας αξιοπρεπής κυνηγός αρμάτων.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των αρμάτων μάχης στα πεδία των μαχών αυτών των ήμερων δεν πολεμούν με άλλα άρματα. Ανταλλάσσουν πυρά με πεζούς αντάρτες –μεγάλος αριθμός εκ των οποίων διαθέτει σύγχρονους και μεγάλης εμβέλειας αντιαρματικούς πυραύλους όπως ο Kornet, όπως επίσης και τις πιο διαδεδομένες βομβίδες RPG μικρής εμβέλειας. Τα καλύτερα από αυτά τα όπλα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά ακόμα και εναντίον των σύγχρονων αρμάτων όπως τα M1 και Merkava.
Το Patton είναι ένα πολύ πιο ευάλωτο απ’οτι το M1 ή το Merkava –ακόμα και από το παλιότερο T-72! Η ξεπερασμένη εμπρόσθια θωράκιση χυτοσίδηρου του Patton είναι επίπεδου ισοδύναμου με 253 χιλιοστά ομογενοποιημένου χάλυβα (RHA), την τυποποιημένη μέτρηση αποτελεσματικότητας θωράκισεων των αρμάτων μάχης. Τα σύγχρονα άρματα χρησιμοποιούν συνθετική θωράκιση η οποία είναι δραματικά πιο αποτελεσματική στο ίδιο βάρος, ειδικά εναντίον των πολεμικών κεφαλών κοίλου γεμίσματος. Ένα σύγχρονο M1A2 βαθμονομήθηκε να ισοδυναμεί με περίπου 800 χιλιοστά κατά των διατρητικών βλημάτων και 1300 εναντίον βλημάτων κοίλου γεμίσματος.
Αντιθέτως, τα βλήματα 120 χιλιοστών εποχής δεκαετίας ’90 θα μπορούσαν να διατρήσουν ισοδύναμο περίπου 700 RHA και ο αντιαρματικός πύραυλο AT-17 Kornet μπορεί να διατρήσει 1300 χιλιοστά.
Το Patton λόγω του υψηλού προφίλ του είναι επίσης πιο εύκολο να προσβληθεί και πολύ πιθανόν να τυλιχθεί στις φωτιές κατά τη διάτρηση επειδή τα πυρομαχικά του κυρίως οπλισμού δεν είναι ξεχωριστά αποθηκευμένα, όπως είναι στο Abrams.
Το M-60 SLEP δεν διαθέτει βελτιωμένη θωράκιση. Το αναβαθμισμένο Sabra έχει –και χάρις στην Τουρκία γνωρίζουμε ότι τα υπερ-θωρακισμένα Patton τα έχουν βγάλει πέρα με τους αντιαρματικούς καθοδηγούμενους πυραύλους.
Την 21η Απριλίου του 2016 , ένα τουρκικό M-60T στην Μπασικά του Ιράκ χτυπήθηκε από έναν αντιαρματικό πύραυλο διπλής κεφαλής Kornet του Ντά’ες, καταστρέφοντας το άρμα αλλά χωρίς να βλάψει το πλήρωμα. Ωστόσο, το άρμα φαίνεται ότι τέθηκε εκτός υπηρεσίας.
Τον Αύγουστο του ίδιου έτους, τουρκικά M-60A3 και M-60T ξεχύθηκαν πέρα από τα σύνορα προς υποστήριξη των συμμαχικών ανταρτών στο πλαίσιο της Επιχείρησης Ασπίδα του Ευφράτη, ξεκινώντας με την εκδίωξη του Ντά’ες απο την πόλη της Τζαραμπλούς χωρίς έστω μια μάχη και τότε επιτέθηκαν στους κούρδους πολιτοφύλακες.
Οι κούρδοι μαχητές κατέστρεψαν αρκετά M-60 με πυραύλους μεγάλης εμβέλειας, προκαλώντας τους πρώτους νεκρούς της τουρκικής εισβολής.
Τα τουρκικά M-60T Sabra έστρεψαν τελικά την ισχύ πυρός κατά των πόλεων που κατείχε το Ντά’ες –και ήταν το κύριο θέμα μιας σειράς επιτυχημένων επιθέσεων με πυραύλους Kornet. Στα παρακάτω βίντεο, δυο από τα τρία Patton καταστράφηκαν τυλιγμένα στις φλόγες.
Στο δεύτερο περιστατικό, μόνο ένα μέλος του πληρώματος επιβίωσε. Μέχρι τώρα πιστεύεται ότι τουλάχιστον έντεκα τουρκικά Patton καταστράφηκαν στην Συρία.
Η κατάσταση είναι ακόμα πιο χειρότερη στην Υεμένη, όπου τα Patton χρησιμοποιούνται τόσο από τις στρατιωτικές μονάδες που υποστηρίζουν τους αντάρτες Χούθις όπως επίσης και απο τη Σαουδική Αραβία. Στην σύγκρουση αυτή έχουν καταγραφεί περισσότερα απο 22 κατεστραμμένα Patton.
Λάβετε υπόψη ότι ακόμα και τα υπερ-θωρακισμένα Sabra έχουν απώλειες και η αναβάθμιση SLEP δεν διαθέτει βελτιώσεις επιβίωσης εκτός απο την αφαίρεση των υδραυλικών του πύργου. Η θωράκιση των Patton θα αποδεχθεί ακόμα πιο ανεπαρκής κατά των διατρητικών βλημάτων, απο τα οποία προστατευεσαι πολύ πιο δύσκολα.
Η Raytheon προσφέρει μια αναβάθμιση για το Patton που το κάνει έναν φονιά (αρμάτων), αλλά όχι έναν επιζώντα. Ωστόσο, η τάση στις σύγχρονες επιχειρήσεις ευνοεί σε μεγάλο βαθμό τη διατήρηση των στρατιωτών εν ζωή. Ακόμα και το νέο άρμα μάχης T-14 της Ρωσίας, με τον μη επανδρωμένο πύργο και τα εξελιγμένα συστήματα προστασίας, προβάλλει αυτή την προτεραιότητα.
Το Patton μπορεί να υπηρετήσει αξιόπιστα και να προσφέρει την μεγάλη ισχύ πυρός στα πεδία των μαχών –όμως σε μια εποχή όπου η ελαχιστοποίηση των απωλειών και η προπαγάνδα διάψευσης των επιτυχιών της απέναντι πλευράς είναι σημαντικές, η ξεπερασμένη θωράκιση του θα παραμένει ένα μειονέκτημα.
Sebastien Roblin
Απόδοση/Μετάφραση απο το Scout.Com για την Προέλαση.
ΠΗΓΗ
http://www.proelasi.org/2017/04/19/%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF-%CF%84%CE%BF-%CE%AC%CF%81%CE%BC%CE%B1-%CE%BC%CE%AC%CF%87%CE%B7%CF%82-m-60-%CE%BD%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%88%CE%B5%CE%B9-%CF%89%CF%82/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου