Μόνο οι πιο φανατικοί λάτρεις της τεχνολογίας θα υποστήριζαν ότι ένας συγκεκριμένος τύπος άρματος έχει αλλάξει την ιστορία. Υπάρχουν τόσες πολλές αιτίες -στρατιωτικές, πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές- που εξηγούν την νίκη και ήττα πολύ καλύτερα από το μήκος του πυροβόλου ή το πάχος της θωράκισης.
Μολαταύτα, συγκεκριμένα άρματα έχουν μείνει στην ιστορία όχι για αυτό που ήταν, αλλά για ό,τι συμβόλιζαν. Αν αυτά τα άρμα ήταν τα καλύτερα άρματα μάχης, μετρούμενα από τους υποκειμενικούς παράγοντες που καθορίζουν το “καλύτερο”, αυτό δεν παίζει κανένα ρόλο. Το γεγονός είναι ότι στην ιστορική μνήμη, συγκεκριμένα άρματα μάχης θα σχετίζονται πάντα με συγκεκριμένες συγκρούσεις.
Λάβετε υπόψιν τα παρακάτω πέντε άρματα και την επιρροή τους στην ιστορία.
Το Βρετανικό Mark IV
Γελάστε αν θέλετε για το αστείο ρομβοειδές άρμα που μοιάζει σαν να έχει ξεχάσει το εργοστάσιο αρμάτων να του προσθέσει πύργο. Με τα σημερινά πρότυπα η μισής ίντσας θωράκιση του Mark IV ήταν ένα αστείο. Ο οπλισμός του με το μικρό πυροβόλο και τα πολυβόλα ήταν αδύναμος, η ταχύτητα των τεσσάρων μιλίων ανα ώρα ήταν πιο αργή και από έναν πεζικάριο.
Με εξαίρεση ότι το άρμα μπορούσε να διασχίσει την “Γη του Κανενός” και να επιβιώσει, ενώ οι πεζικάριοι όχι. Κατά το μεγαλύτερο μέρους του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Συμμαχικοί Στρατοί είχαν ματώσει απέναντι στις Γερμανικές άμυνες. Πολυβόλα όπλα, πυροβολικό και αγκαθωτά σύρματα προμήνυαν ένα μέλλον όπου η τεχνολογία δημιουργούσε ένα αδιέξοδο πεδίο μάχης. Όπου ο επιτιθέμενος -ασχέτως πόσες εβδομάδες σφυροκοπούσε με το πυροβολικό του τον αμυνόμενο ή πόσοι άνδρες καταλάμβαναν το ύψωμα- θα κοιτούσε να καταλάβει λίγες εκατοντάδες μίζερων μέτρων αιματοβαμμένου λασπωμένου εδάφους.
Το Mark IV συμβολίζει την ικανότητα της τεχνολογίας να διαρρήξει αυτό το αδιέξοδο με την εξουδετέρωση των πολυβόλων και το τσαλαπάτημα της κονσερτίνας και να δώσει στο “κακόμοιρο πεζικό” τη δυνατότητα να δημιουργήσει ενα ρήγμα. Όχι οτι δεν υπήρχαν πολύ πιο σημαντικοί λόγοι γιατί η Γερμανική Αυτοκρατορία εκλιπαρούσε για ειρήνη το 1918. Οι στρατοί της κουράστηκαν και οι πολίτες της λιμοκτονούσαν από τον αποκλεισμό των Συμμάχων, συνάμα νέα αμερικανικά στρατεύματα κατέφθαναν στην Γαλλία. Το 1918, οι Συμμαχικοί στρατοί είχαν γίνει δυνάμεις συνδυασμένων όπλων και πολύ περισσότερο έμπειρες απ’ο,τι οι τεράστιοι στρατοί που σφαχτήκαν αναμεταξύ τους στο Σόμ. Παρόλα αυτά, το Mark IV έδειξε ότι οποιεσδήποτε προκλήσεις δημιουργήθηκαν από την τεχνολογία, επιλύθηκαν από την ίδια την τεχνολογία.
Το Γερμανικό Mark II
Είναι ένας μύθος πως οι Γερμανοί είχαν το 1940 περισσότερα και καλύτερα άρματα μάχης από τους Γαλλοβρετανικους στρατούς. Το Γαλλικό βαρύ άρμα μάχης Char B1 και το μέσο S35 ήταν καλύτερα από τα γερμανικά αντίστοιχα, ενώ το Βρετανικό άρμα Matilda ήταν απρόσβλητο σε οτιδήποτε εκτός από τα 88 χιλιοστών Γερμανικά αντιαεροπορικά όπλα που εισήλθαν σε υπηρεσία τροποποιημένα ώς αντιαρματικά πυροβόλα.
Ειρωνικά, η ροχακοκκαλία των πρώιμων επιθετικών τεθωρακισμένων των Ναζί ήταν ουσιαστικά το μικρό Mark II panzerkampfwagen II (Τεθωρακισμένο Όχημα Μάχης). Ζυγίζοντας μόνο 10 τόνους και έχοντας ως οπλισμό ένα πυροβόλο των 20 χιλιοστών, ήταν μια συμπαγής αν όχι ξεχωριστή σχεδίαση. Ακόμη και αν δεν ήταν μεγάλο ή ισχυρό όπως κάποια Συμμαχικά άρματα, το Mark II είχε το πλεονέκτημα να επανδρώνεται από έναν αρχηγό όπως επίσης και πυροβολητή, εν αντιθέσει με τα Γαλλικά άρματα όπου ο αρχηγός έπρεπε να διοικεί το άρμα και να βάλλει ταυτόχρονα με το πυροβόλο. Ίσως το πιο σημαντικό, τα Γερμανικά άρματα διέθεταν ασύρματους ενώ τα Γαλλικά (και Σοβιετικά άρματα) όχι, έτσι τα Panzer μπορούσαν να πολεμήσουν με συντονισμένο τρόπο διαμέσου του καπνού και της σύγχυσης του πεδίο μάχης.
Αυτά τα πλεονεκτήματα δεν εξηγούν τις εκπληκτικές γερμανικές νίκες κατά των Συμμαχικών αρματικών στόλων οι οποίοι έπρεπε να είχαν επικρατήσει το 1940. Καλύτερες τακτικές, εκπαίδευσης και ηγεσία βοήθησαν, όπως, επίσης, και η αεροπορική υπεροχή. Όμως το Mark II δεν ήταν ένα σπουδαίο άρμα, ήταν όμως ένα αρκετά καλό για να δώσει τους ικανούς διοικητές όπως τους Γκουντέριαν και Ρόμελ την δυνατότητα να εξασκήσουν τα πολεμικά μαγικά τους και να υποτάξουν την Δυτική Ευρώπη.
Αυτά τα πλεονεκτήματα δεν εξηγούν τις εκπληκτικές γερμανικές νίκες κατά των Συμμαχικών αρματικών στόλων οι οποίοι έπρεπε να είχαν επικρατήσει το 1940. Καλύτερες τακτικές, εκπαίδευσης και ηγεσία βοήθησαν, όπως, επίσης, και η αεροπορική υπεροχή. Όμως το Mark II δεν ήταν ένα σπουδαίο άρμα, ήταν όμως ένα αρκετά καλό για να δώσει τους ικανούς διοικητές όπως τους Γκουντέριαν και Ρόμελ την δυνατότητα να εξασκήσουν τα πολεμικά μαγικά τους και να υποτάξουν την Δυτική Ευρώπη.
Το Σοβιετικό T-34
Η κλασική αναπαράσταση του Χόλιγουντ είναι ένα άρμα μάχης να συνθλίβει ανθρώπους σαν σπιρτόξυλα. Αυτός δεν είναι ο τρόπος που συνήθως επιχειρούν τα άρματα. Τα άρματα που το επιχειρούν αυτό έχουν τη συνήθεια να τελειώνουν ως φλεγόμενα ερείπια στα χέρια των αντιαρματικών όπλων και αποφασισμένων πεζικάριων.
Όμως αυτό ήταν μία παρηγοριά για τους Γερμανούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Ρωσία το 1941. Οι Γερμανικές δυνάμεις είχαν συνηθίσει να εκκαθαρίζουν εχθρικά άρματα στο πεδίο μάχης, και η απόδοση των παλιότερων σοβιετικών αρμάτων μόνο όπως τα T-26 και BT-7 επιβεβαίωσαν αυτή την εμπειρία. Όμως οι Γερμανοί στρατιώτες κοιτούσαν με δέος και τρόμο καθώς τα 37 και 50 χιλιοστών βλήματα αντιαρματικών και αρμάτων τους αναπηδούσαν πάνω στην παχιά θωράκιση των Σοβιετικών αρμάτων μάχης T-34 και βαρέων αρμάτων μάχης KV.
Το 26 τόνων T-34 διέθετε παχιά, καλά κεκλιμένη θωράκιση για να εξοστρακίζει τα βλήματα, ένα πανίσχυρο πυροβόλο των 76,2 χιλιοστών και φαρδιές ερπύστριες και πετρελαιοκινητήρα πού μπορούσε να το κινήσει με ταχύτητα 30 μιλίων ανά ώρα και να του δώσει τη δυνατότητα κίνησης μέσα στην λάσπη χωρίς να ακινητοποιηθεί.
Οχι πως το T-34 ήταν το όπλο θαύμα. Δεν είχε ασύρματο και ο αρχηγός άρματος χειριζόταν το πυροβόλο όπως στα γαλλικά άρματα μάχης. Ούτε εμπόδισε την Βέρμαχτ να εκμηδενίσει τα T-34 -μαζί με αρκετό από τον Κόκκινο Στρατό στην Δυτική Ρωσία το καλοκαίρι και φθινόπωρο του 1941.
Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι οι “υποδεέστεροι” Σλάβοι μπόρεσαν να κατασκευάσουν ένα άρμα το οποίο υπερτερούσε έναντι οτιδήποτε άλλου στο Γερμανικό οπλοστάσιο δεν ήταν μόνο ένα πλήγμα για το γερμανικό ηθικό κατά τη διάρκεια μιας από τις πιο επιθετικές επιχειρήσεις στην ιστορία. Ήταν επίσης ένα σημάδι οτι η Γερμανία βρισκότανε σε ένα αγώνα θανάτου με έναν εχθρό πολύ πιο επικίνδυνο από οποιοδήποτε είχε προηγουμένως αντιμετωπίσει.
Όμως αυτό ήταν μία παρηγοριά για τους Γερμανούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Ρωσία το 1941. Οι Γερμανικές δυνάμεις είχαν συνηθίσει να εκκαθαρίζουν εχθρικά άρματα στο πεδίο μάχης, και η απόδοση των παλιότερων σοβιετικών αρμάτων μόνο όπως τα T-26 και BT-7 επιβεβαίωσαν αυτή την εμπειρία. Όμως οι Γερμανοί στρατιώτες κοιτούσαν με δέος και τρόμο καθώς τα 37 και 50 χιλιοστών βλήματα αντιαρματικών και αρμάτων τους αναπηδούσαν πάνω στην παχιά θωράκιση των Σοβιετικών αρμάτων μάχης T-34 και βαρέων αρμάτων μάχης KV.
Το 26 τόνων T-34 διέθετε παχιά, καλά κεκλιμένη θωράκιση για να εξοστρακίζει τα βλήματα, ένα πανίσχυρο πυροβόλο των 76,2 χιλιοστών και φαρδιές ερπύστριες και πετρελαιοκινητήρα πού μπορούσε να το κινήσει με ταχύτητα 30 μιλίων ανά ώρα και να του δώσει τη δυνατότητα κίνησης μέσα στην λάσπη χωρίς να ακινητοποιηθεί.
Οχι πως το T-34 ήταν το όπλο θαύμα. Δεν είχε ασύρματο και ο αρχηγός άρματος χειριζόταν το πυροβόλο όπως στα γαλλικά άρματα μάχης. Ούτε εμπόδισε την Βέρμαχτ να εκμηδενίσει τα T-34 -μαζί με αρκετό από τον Κόκκινο Στρατό στην Δυτική Ρωσία το καλοκαίρι και φθινόπωρο του 1941.
Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι οι “υποδεέστεροι” Σλάβοι μπόρεσαν να κατασκευάσουν ένα άρμα το οποίο υπερτερούσε έναντι οτιδήποτε άλλου στο Γερμανικό οπλοστάσιο δεν ήταν μόνο ένα πλήγμα για το γερμανικό ηθικό κατά τη διάρκεια μιας από τις πιο επιθετικές επιχειρήσεις στην ιστορία. Ήταν επίσης ένα σημάδι οτι η Γερμανία βρισκότανε σε ένα αγώνα θανάτου με έναν εχθρό πολύ πιο επικίνδυνο από οποιοδήποτε είχε προηγουμένως αντιμετωπίσει.
Το Αμερικάνικό M4 Sherman
Η μετριότητα είναι ένας αχνός έπαινος. Όμως καθώς το Sherman δεν ήταν εξαιρετικό, αποδείχθηκε ότι το αρκετά καλό ήταν ο εχθρός του καλύτερου.
To Μ4 ήταν πολύ ψηλό. Το πυροβόλο και η θωράκιση του ήταν ανεκτά όταν εισήλθε σε δράση το 1942, όμως προς τα τέλη του πολέμου υπολειπόταν έναντι των γερμανικών αρμάτων. Ωστόσο, επαρκώς αξιόπιστο, με δυνατότητα μαζικής παραγωγής σε αντίθεση με τα μεγάλα γερμανικά άρματα, διέθετε επαρκή ισχύ πυρός και προστασία. Το “επαρκή” είναι δύσκολο να εκληφθεί ως φιλοφρόνηση, όμως ήταν αρκετά καλή.
Με 49000 να έχουν κατασκευαστεί κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το Sherman διαμόρφωσε την ραχοκοκκαλιά των τεθωρακισμένων δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΗΠΑ), όπως επίσης των δυνάμεων των Βρετανών, Ελεύθερων Γάλλων, Πολωνών και Αυστραλων. Ακόμα και οι Σοβιετικοί παρέλαβαν 4000 Sherman μέσω του προγράμματος Lend-Lease, πολλά Σοβιετικά πληρώματα προτιμούσαν τα αγαπημένα τους emchas επειδή ήταν πιο άνετα και αξιόπιστα από οτι τα T-34. Το Sherman ήταν μόνο του κατά το συμμαχικό ξέσπασμα στη Νορμανδία το καλοκαίρι του 1944, όταν διέσχισε όλη την Γαλλία σε ρυθμό που θα άφηνε τα γερμανικά άρματα μάχης Tiger και Panther κατεστραμμένα στις άκρες των δρόμων.
Το Sherman ήρθε για να συμβολίσει τον βιομηχανικό πόλεμο τεθωρακισμένων, την τροφή για τον Μολώχ ενός παγκοσμίου πολέμου που καταβρόχθιζε άρματα μάχης ως επιδόρπιο και όπου πανάκριβα μηχανήματα ήταν αναλώσιμα όπως τα φυσίγγια όπλων.
Το Κινεζικό Type 59
Δεν υπάρχει κάτι αξιόλογο να αναφερθεί για το Type 59. Είναι μια κινέζικη απομίμηση του Σοβιετικού T-54, την πρώιμη έκδοση του πανταχού παρόντος T-55.
Όμως έχει μια ιστορική αξίωση που το κάνει διάσημο. Ήταν το άρμα μάχης της Πλατείας Τιανανμεν, η χαλύβδινη προσωποποίηση του απολυταρχικού καθεστώτος ενάντια στην ανθρωπινή επιθυμία για ελευθερία, καθώς ένας και μοναδικός Κινέζος πολίτης ήρθε αντιμέτωπος με μια φάλαγγα αρμάτων T-59 στη εμβληματική φωτογραφία του 1989 που σημάδεψε την συνείδηση του κόσμου.
Ένα αρμα προϊόν απροσδιόριστου σχεδιασμού από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, το T-59 είναι ακόμα ζωντανό σε διάφορες χώρες όπως η Μιανμάρ, Βόρεια Κορέα και Πακιστάν. Όμως σ’ αυτό το σύντομο στιγμιότυπο του άρματος κατα της ανθρωπινής αξιοπρέπειας χαράχθηκε το όνομα του στην ιστορία.
Michael Peck
Απόδοση/Μετάφραση απο το Nationalinterrest.org για την Προέλαση.
ΠΗΓΗ
http://www.proelasi.org/2016/07/27/5-%CE%AC%CF%81%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%B1%CE%BD-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου